Spór o Polską Akademię Literatury
Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk
Poznań 2023
Opis
Polska Akademia Literatury funkcjonowała w latach 1933-1939 i została powołana przez rząd w celu realizacji programu "nacjonalizacji" literatury. Należy jednak zaznaczyć, że jej powstanie wynikało przede wszystkim z postulatów wysuwanych przez pisarzy od początku XX wieku, którzy domagali się powołania Akademii od momentu odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Najbardziej spójny projekt Akademii przedstawił w 1918 roku Stefan Żeromski, co okazało się stałym punktem odniesienia dla innych zaangażowanych w polemikę. Większość postulowała, by Akademia była instytucją pozarządową, ale finansowaną przez rząd, co miało służyć zachowaniu wysokiego prestiżu literatury i kapitału symbolicznego zawodu - a także poprawie i stabilizacji sytuacji materialnej pisarzy po Wielkiej Wojnie.
Spis treści
ROZPRAWA WSTĘPNA
- Między estetyką, etyką, polityką i ekonomią. Polskie dyskusje o instytucjonalnej reprezentacji ludzi pióra w pierwszych dekadach XX wieku
- Wprowadzenie
- Kontekst
- Lata 1909–1918
- Lata 1919–1925
- Lata 1926–1929
- Lata 1930–1933
- Lata 1934–1939
- Zakończenie
TEKSTY ŹRÓDŁOWE. ANTOLOGIA
- Wykaz tekstów źródłowych
- Nota edytorska
Artykuły prasowe
- Karol Irzykowski
Projekt Akademii Literackiej w Polsce (Stefan Żeromski: Projekt Akademii Literatury Polskiej. Warszawa 1918) - Stanisław Lam
Akademia Literatury Polskiej (Z powodu projektu Stefana Żeromskiego. – Warszawa 1918. Nakładem redakcji „Myśli Niepodległej”) - Kazimierz Przerwa-Tetmajer
Akademia Literatury Polskiej - Piotr Choynowski
O Akademię Literatury Polskiej - Z.[dzisław] Dębicki
Akademia Literatury - Stefan Krzywoszewski
Jaką ma być nasza przyszła Akademia Literacka - Stanisław Szpotański
Akademia Literacka (Odpowiedź na ankietę „Świata”) - Aleksander Świętochowski
Polska Akademia Literatury - Zygmunt Wasilewski
Polska Akademia Literatury. Ankieta „Gazety Warszawskiej” - t. s. [Teofil Bernard Syga]
Karol Hubert Rostworowski o Akademii Literatury Polskiej. Wywiad własny „Gaz.[ety] Warsz.[awskiej] Porannej” - Emil Breiter
W obronie Akademii Literatury Polskiej - Karol Irzykowski
Królewski łachman. Przeciw projektowi założenia Polskiej Akademii Literackiej - Aleksander Wat
Nim ją reskrypt do życia powoła... - Ferdynand Goetel
Czy nie wiadomo po co? W sprawie Akademii Literatury Przed ustanowieniem Akademii Literackiej - Stanisław Czosnowski
Lamus czy warsztat? - Wilam Horzyca
W sprawie Akademii Literatury - Wacław Sieroszewski
Jak utworzyć Akademię Literacką - Zofia Nałkowska
Także o Akademii - Leon Pomirowski
Drugi etap walki o Akademię - Karol Irzykowski
Zamiast Akademii – Izba - Jan Nepomucen Miller
Starsi i młodzi a Akademia - Tadeusz Peiper
W sprawie Akademii Literatury. Trzy zasady - [Tadeusz] Boy-Żeleński
Akademia, Izba czy Figa z makiem? - Jan Dąbrowski
Akademia Literatury czy Izba Literacka? Wypaczenie idei demokratycznej (Odpowiedź p. K. Irzykowskiemu) - Karol Ludwik Koniński
Korporacja pisarzy polskich - Adam Grzymała-Siedlecki
Zagadnienia i spory. Izba czy Akademia?
Dokumenty i akty prawne
- Akademia Literatury Polskiej [projekt ustawy]
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 września 1933 r. o Polskiej Akademii Literatury, ogłoszone w Mon. Pol. z dnia 11 października 1933 r. Nr 234, poz. 254
- Regulamin Polskiej Akademii Literatury
- Ustawa z dnia 2 lipca 1937 r. o Polskiej Akademii Literatury (Dz.U. RP Nr 52 z dnia 14 lipca 1937 r., poz. 404)
- Bibliografia
- Indeks osób